NGƯỜI PHÁT NGÔN BỘ NGOẠI GIAO NGA M.V.ZAKHAROVA TRẢ LỜI CÂU HỎI CỦA TRUYỀN THÔNG ĐẠI CHÚNG VỀ TÌNH HÌNH AN NINH LƯƠNG THỰC TRONG BỐI CẢNH CÁC ĐẠI DIỆN CHÍNH THỨC CỦA CÁC QUỐC GIA NƯỚC NGOÀI TUYÊN BỐ DƯỜNG NHƯ VỀ VIỆC “PHONG TỎA” VÙNG MẶT NƯỚC CỦA BIỂN ĐEN
Hỏi: Một số quan chức nước ngoài đang tiếp tục cáo buộc Nga đã tạo ra các vấn đề trong lĩnh vực an ninh lương thực, kể cả bằng cách cản trở việc chuyên chở ngũ cốc từ Ucraina bằng đường biển. Bà có thể bình luận gì về các cáo buộc đó?
Trả lời: Chúng tôi ghi nhận rằng, hiện nay trên thị trường lương thực toàn cầu đang hình thành một động thái đáng lo ngại do những vấn đề về cung cấp nông sản. Chúng tôi với tư cách nhà cung cấp lớn nhất lúa mì cho các thị trường thế giới thì điều này đang gây sự quan ngại vô cùng to lớn. Các mưu toan của Phương Tây đổ lỗi toàn bộ những điều bất hạnh này lên chiến dịch quân sự đặc biệt và cáo buộc Nga đã phong tỏa các tàu nước ngoài tại các cảng của Biển Đen và Biển Azov là tuyệt đối không có cơ sở.
Giá nông sản đã nhảy vọt ngay từ năm 2020 và tuyệt nhiên không phải là hậu quả của chiến dịch quân sự đặc biệt. Đại dịch COVID-19 đã dẫn đến sự ngừng trệ nghiêm trọng trong hoạt động của các chuỗi cung ứng sản xuất-tiêu thụ và làm đắt lên đáng kể giá dịch vụ về chuyên chở thực phẩm.
Các chuyên viên của FAO đã nhiều lần nêu lên rằng, giá cả đã đạt mức cao kỷ lục trước tháng 2 năm 2022. Từ năm 2019 đến tháng 2 năm 2022 chỉ số giá về lương thực đã tăng hầu như 50%. Điều này đã xảy ra không do lỗi của Nga, mà do sự phát hành tiền do đại dịch covid-19, giá cao về năng lượng, phân bón và các nguồn lực nông nghiệp khác.
Các biện pháp trừng phạt của Phương Tây - dẫn đến việc đứt gãy các mối quan hệ trong lĩnh vực logistics toàn cầu và cơ sở giao thông vận tải - đã trở thành chất xúc tác chính của những xu hướng tiêu cực hiện nay. Hoa Kỳ và EU đã cấm tàu treo cờ Nga sử dụng cơ sở hạ tầng trên bở của họ. Các nhà vận tải thế giới lớn nhất đã tham gia các biện pháp trừng phạt chống Nga và tàu của họ không ghé vào các cảng của Nga.
Hoa Kỳ và EU chủ trương trong thời hạn 2,5 tháng sẽ đưa ra khỏi Ucraina 20 triệu tấn ngũ cốc dường như để chuyển tiếp đến các nước Châu Phi và Trung Đông với mục đích ngăn chặn cuộc khủng hoảng lương thực. Tuy nhiên trên thực tế số ngũ cốc đó được vận chuyển đến các kho tại Châu Âu. Đã tổ chức các tuyến đường sắt, ô tô và đường sông để chuyên chở số ngũ cốc này đến các điểm được chỉ định tại Đức, Ba lan, Litva, Rumani và Bungary.
Tuyên bố của Tổng thống Hoa Kỳ J.Baiden ngày 10 tháng 5 năm 2022 về sự cần thiết phải tìm kiếm các cơ hội để chuyên chở ra khỏi Ucraina 20 triệu tấn ngũ cốc đã trùng hợp với việc ký kết đạo luật “Lend-Lease” cho Ucraina. Kết quả là Kiev sẽ thanh toán cho vũ khí bằng lúa mỳ. Về thực chất, người Mỹ đang tự khởi xướng tại Ucraina cuộc khủng hoảng lương thực, trong khi tước đi các nguồn dự trữ ngũ cốc của Ucraina.
Liên quan đến các tuyên bố của các đại diện chính thức của các quốc gia nước ngoài vừa được đưa ra mới đây về việc quân đội Nga “phong tỏa” các tàu nước ngoài trên vùng mặt nước Biển Đen và Biển Azov, thì chúng không phù hợp với thực tế. Cảng tại Mariupol sau khi quân đội Nga và Cộng hòa Nhân dân Donetsk kiểm soát, đã được dỡ phong tỏa đường ra và đã tạo điều kiện cho các tàu đi từ đó.
Lực lượng vũ trang Nga hàng ngày từ 08 h 00 đến 19 h 00 đều mở hai hành lang nhân đạo – các tuyến an toàn cho tàu đi. Trên Biển Đen để đi khỏi các cảng Kherson, Nikolaev, Chernomorsk, Ochagov, Odessa và cảng Phía Nam đi theo hướng tây-nam từ lãnh hải của Ucraina đã mở hành lang với chiều dài 80 hải lý và rộng 3 hải lý. Từ ngày 25 tháng 5 năm 2022 đã bắt đầu hoạt động hành lang tại Biển Azov – là hành lang an toàn cho việc đi lại của tàu từ các khu vực lấy hàng gần Mariupol đến khu vực phân bố tại nơi vịnh Kerchen đổ vào Biển Đen. Chiều dải của hành lang nhân đạo là 115 hải lý, chiều rộng hành lang di chuyển là 2 hải lý.
Đồng thời chính quyền Kiev đang từ chối phối hợp hành động với đại diện các quốc gia nước ngoài và các công ty-chủ sở hữu tàu nhằm đảm bảo việc di chuyển an toàn cho các tàu bị phong tỏa, sau khi trên thực tế đã bắt chúng và các thủy thủ đoàn làm con tin.
Nga đang tiếp tục là thành viên có trách nhiệm của thị trường lương thực thế giới. Chúng tôi chủ trương tiếp tục thực thi một cách trung thực các cam kết về các hợp đồng quốc tế trong phần các cung ứng xuất khẩu về hàng nông sản, phân bón, nhiên liệu và các sản phẩm quan trọng bậc nhất khác. Chúng tôi nhận thức rõ ý nghĩa của những cung ứng đó để đảm bảo sự bền vững về kinh tế-xã hội của các khu vực khác nhau trên thế giới.